Operacje platyczne

Liposukcja (odsysanie tłuszczu)

Na czym polega operacja?

Odsysanie tkanki tłuszczowej (liposuction)  jest operacją polegającą na usunięciu lokalnych złogów tłuszczu 
U kobiet typowymi miejscami, z których odsysana jest tkanka tłuszczowa są: biodra, boczne powierzchnie ud (tzw. bryczesy), kolana oraz łydki. Warto przypomnieć, że u pań nawet przy stosowaniu diety i ćwiczeń fizycznych miejsca te nie chudną tak efektywnie jak reszta ciała. Spowodowane jest to brakiem receptorów dla katecholamin w komórkach tłuszczowych dolnych partii ciała kobiet. Katecholaminy są grupą hormonów wydzielanych między innymi podczas wysiłku lub stresu oraz w warunkach głodzenia. Pod ich wpływem w komórkach tłuszczowych dochodzi do uwalniania kwasów tłuszczowych, które mogą być następnie zużyte jako źródło energii. Zasoby energetyczne pod postacią tkanki tłuszczowej w wymienionych miejscach stanowią u kobiet rezerwę dla płodu. Dopiero zestaw hormonów jaki pojawia się w okresie ciąży i laktacji (karmienia piersią) umożliwia spalenie tkanki tłuszczowej z wyżej wymienionych miejsc. Niestety sytuacja odwrotna, czyli tycie w tych okolicach, jest nie tylko możliwe, ale wręcz bardzo łatwe.

Do innych okolic ciała, z których możliwe jest odessanie tkanki tłuszczowej należą: podbródek, ramiona, piersi, brzuch oraz pośladki. Trzeba podkreślić, że w przypadku brzucha możliwe jest usunięcie tylko tej części tkanki tłuszczowej, która znajduje się na zewnątrz jamy brzusznej (pod skórą powyżej mięśni tworzących ścianę jamy brzusznej). Sprawia to, że zwłaszcza u otyłych kobiet oraz mężczyzn (większość tkanki tłuszczowej na brzuchu u mężczyzn odmiennie niż u kobiet zgromadzona jest wewnątrz jamy brzusznej) efekt liposuction brzucha może być znacznie mniej widoczny.

Należy zaznaczyć, że jakkolwiek możliwe jest w wielu wypadkach odessanie tkanki tłuszczowej z kilku miejsc na raz, to jednak zabieg ten nie jest metodą leczenia otyłości, a jedynie sposobem modelowania sylwetki ciała. Liposuction nie jest również metodą leczenia tzw. cellulitis i ogólnie rzecz biorąc pozostaje bez wpływu na napięcie i fakturę skóry. W związku z tym, że sylwetka ciała zależy od tej tkanki tłuszczowej, która pozostała po operacji, a nie od  tej, którą usunięto -  pytanie ile tłuszczu można najwięcej odessać jednorazowo jest w zasadzie pozbawione sensu. Na ogół przyjmuje się, iż  w trakcie jednej operacji nie należy przekraczać granicy 3-4 litrów ( ilości odpowiadającej 5-7% wagi ciała z 30-40% jego powierzchni).

Istnieją dwie główne odmiany tej operacji: klasyczna, w której zasadniczą rolę dla usunięcia tkanki tłuszczowej, odgrywa podciśnienie, generowane przez ssak lub specjalną strzykawkę (ang. SAL - suction assisted lipectomy) oraz ultradźwiękowa, w której główne znaczenie ma generowana przez odpowiednie urządzenie fala ultradźwiękowa (ang. UAL - ultrasound assisted lipectomy). Z całą mocą należy podkreślić, że nie istnieją żadne naukowe dowody wyższości jednej metody nad drugą. Wszelkie pojawiające się w mediach informacje dotyczące przewagi takiego czy innego sposobu operowania mają wyłącznie komercyjny, autoreklamowy charakter. Dużo istotniejsze znaczenie dla efektu kosmetycznego  mają umiejętności, rozwaga i doświadczenie chirurga oraz średnica stosowanych przez niego do odsysania tkanki tłuszczowej rurek (sond). Im cieńsze, tym mniej traumatycznie i bardziej równomiernie  może być wykonany zabieg, a co za tym idzie również lepszy efekt kosmetyczny.

Wbrew utartemu stereotypowi umiejętnie wykonane liposuction u dobrze zakwalifikowanej pacjentki jest jedną z najbezpieczniejszych operacji kosmetycznych. Ryzyko wystąpienia groźnych powikłań zakrzepowo-zatorowych (osławione zatory tłuszczowe) szacowane jest  mniej więcej na od 1:10 tysięcy do 1:100 tysięcy. Jest więc ono wielokrotnie mniejsze niż w przypadku wielu innych operacji (np. kilkunastokrotnie mniejsze niż ryzyko zatoru tłuszczowego po złamaniu kości udowej na nartach).
Wynik zabiegu jest  trwały. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że upływ czasu i inne czynniki wpływające niekorzystnie na elastyczność skóry (ekspozycja na słońce, palenie papierosów, czynniki genetyczne, hormonalne itp.) mogą doprowadzić do stopniowego pogorszenia rezultatu. Najbardziej istotne jest jednak utrzymywanie stałej wagi ciała po operacji. Zarówno znacznego stopnia chudnięcie  jak i tycie odbijają się zły sposób na ostatecznym efekcie kosmetycznym.

Kto jest odpowiednią kandydatką do tej operacji?

Nie istnieje żadna ściśle określona granica wiekowa dla wykonywania tego typu zabiegów. Najczęściej operowane są młode osoby pomiędzy 18 a 40-50 rokiem życia.

Operowanie pacjentek młodszych, ze względów formalno-prawnych oraz z uwagi na niedojrzałość emocjonalną, jak również znacznie starszych, z uwagi na dużo gorsze zazwyczaj właściwości elastyczne skóry, może być związane z większym ryzykiem powikłań.

Czy liposuction to właściwy wybór w Twoim przypadku?

Odpowiedzi na to pytanie dostarczyć może tylko konsultacja ze specjalistą, który uwzględniając wiek, stan skóry, warunki anatomiczne, ilość tkanki tłuszczowej, stan zdrowia jak również dyskutując szczegółowo oczekiwania pacjentki pomoże w dokonaniu właściwego wyboru. Należy pamiętać, że nie istnieją żadne medyczne wskazania do wykonania tej operacji. Decyzję powinna podjąć sama pacjentka, mając świadomość, iż opinia lekarza ma charakter pomocniczy w dokonaniu ostatecznego wyboru.

Pacjentka decydująca się na operację powinna też zdawać sobie sprawę, że niemożliwe jest zazwyczaj osiągnięcie idealnego kształtu ani też idealnej symetrii, gdyż bardzo rzadko  zależą one wyłącznie od nadmiaru tkanki tłuszczowej. Poza umiejętnościami chirurga to budowa ciała  determinuje w znacznym stopniu wygląd po operacji. W związku z tym nie jest możliwe osiągnięcie upragnionych wymiarów w każdym przypadku. Celem operacji jest osiągnięcie znaczącej poprawy, a nie ideału.

Najlepsze wyniki uzyskuje się u młodych pacjentek bez istotnej nadwagi z lokalnym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej ( np. biodra i zewnętrzna powierzchnia ud ) z jędrną i elastyczną skórą.

Istnieje również grupa pacjentek, które nie są dobrymi kandydatkami do tego rodzaju operacji. Są to przede wszystkim pacjentki otyłe, pacjentki z licznymi rozstępami w miejscach, z których ma być odessana tkanka tłuszczowa oraz pacjentki z luźną wiotką skórą, jak również pacjentki zbyt szczupłe by taki zabieg miał w ogóle sens.

Czego należy oczekiwać przed operacją?

Przed zabiegiem konieczne jest wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych zleconych przez chirurga podczas wstępnej konsultacji
Zabieg odbywa się zazwyczaj w znieczuleniu lędźwiowym lub ogólnym dlatego należy pozostać na czczo na 6 godzin przed rozpoczęciem operacji.

Tuż przed zabiegiem zostanie założona do żyły kaniula służąca do podawania leków oraz naniesione zostaną na skórę  odpowiednie oznaczenia ułatwiające precyzyjne wykonanie operacji. Zrobiony zostanie również komplet zdjęć operowanych okolic.

Co zdarzy się podczas operacji?

Zabieg wykonuje się przez kilka 4 milimetrowych nacięć zrobionych w pobliżu miejsc, z których ma być usunięta tkanka tłuszczowa.
W pierwszym etapie operacji pod skórę operowanych okolic podawany jest płyn o odpowiednim składzie. Płyn ten obkurcza naczynia krwionośne oraz zmienia konsystencję tkanki tłuszczowej, dzięki czemu możliwe jest jej łatwiejsze i bezkrwawe odessanie. Po odczekaniu pewnego czasu przez zrobione wcześniej nacięcia pod skórę wprowadzana jest kaniula  (rurka, sonda), podłączona do urządzenia wytwarzającego podciśnienie (ssak lub strzykawka), dzięki któremu odsysany jest tłuszcz. Operację przeprowadza się najpierw po jednej, a po zmianie ułożenia, po drugiej stronie ciała. Zdjęcie 1 przedstawia pacjentkę po odessaniu tkanki tłuszczowej z jej lewego uda, przed drugim etapem operacji.

rys1

Liposuction ultradźwiękowe przebiega w podobny do opisanego powyżej sposób. Zasadnicza różnica polega na tym, że tkanka tłuszczowa przed ewakuacją "rozbijana" jest za pomocą specjalnych sond generujących fale ultradźwiękowe.

Po zabiegu na pacjentkę zakładane jest elastyczne ubranko uciskające równomiernie operowane okolice (zdjęcie 2).

rys2
Czego należy się spodziewać po operacji?

Bezpośrednio po zabiegu i w ciągu kilku najbliższych dni występują nieduże dolegliwości bólowe kontrolowane bez trudu za pomocą doustnych leków przeciwbólowych. Dolegliwości te mogą  nasilać się w pewnym stopniu przy wzmożonej aktywności fizycznej, na przykład gwałtownych ruchach, wstawaniu lub schylaniu się.

Znaczne dolegliwości bólowe należą do wyjątkowych rzadkości w związku z czym ich wystąpienie powinno być sygnałem do skontaktowania się z chirurgiem. Alarmująca jest również podwyższona, powyżej 38 stopni Celsjusza, temperatura ciała oraz bóle łydek mogące sugerować powikłania zakrzepowo-zatorowe.

Zdjęcie pojedynczych szwów założonych na miejsca wprowadzenia sondy następuje  tydzień po operacji. Minimalne blizny stają się niewidoczne po upływie 1-3. miesięcy.Do pełnej aktywności życiowej pacjentki wracają zwykle po upływie 5-7 dni po zabiegu, a do ćwiczeń fizycznych po upływie 1-2 tygodni. Ubranko uciskowe należy nosić w pierwszym tygodniu dzień i noc z przerwami na zabiegi higieniczne, a następnie przez okres dalszych 3- 4 tygodni tylko w ciągu dnia.

U wszystkich pacjentek występują różnego stopnia, niekiedy nawet dość znaczne, zasinienia i obrzęki wykraczające czasami poza granice operowanych okolic ciała.

W związku ze stopniowym ustępowaniem obrzęków i obkurczaniem się skóry pierwsze efekty operacji pojawiają się po upływie kilku tygodni (2-4), a ostateczny rezultat kosmetyczny widoczny jest  dopiero po  kilku miesiącach. W niektórych przypadkach (dotyczy to zwłaszcza liposuction łydek) trzeba  na niego poczekać nawet 6 do 8 miesięcy.

W celu usprawnienia gojenia, przyśpieszenia procesu ustępowania obrzęków i pobudzenia skóry do lepszego, bardziej równomiernego obkurczania się w ciągu pierwszych tygodni po operacji zalecane są masaże limfatyczne lub zabiegi endermologii.  W wielu przypadkach, zwłaszcza u pacjentek z niezbyt jędrną skórą, aktywna fizykoterapia ma bardzo duże znaczenie dla uzyskania dobrego wyniku operacji.
Blizny po operacji mogą być opalane dopiero po upływie kilku miesięcy.

Normalnym objawem są niewielkie, przejściowe zaburzenia czucia (uczucie drętwienia) skóry pokrywającej miejsca, z których odessano najwięcej tkanki tłuszczowej.

Jakie są możliwe komplikacje?

Powikłania po liposuction należą do rzadkości. Są to: przedłużające się obrzęki i zasinienia, asymetria operowanych okolic, niewielkie nierówności oraz nadmiar skóry pozostały w wyniku jej niedostatecznego obkurczenia się. Najgroźniejszym, ale jak już wspomniano na wstępie również najrzadszym, powikłaniem są zatory tłuszczowe. Szczegółowe omówienie wymienionych powikłań oraz sposobów ich leczenia powinno mieć miejsce podczas konsultacji przedoperacyjnej, która jest najwłaściwszą okazją do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości.

Dziesięć mitów na temat liposuction

Nie tyje się po liposuction.

Niezupełnie. Prawdą jest, że po 2 roku życia komórki tłuszczowe nie mogą się dzielić i ich ilość jest stała. Niestety każda z nich może prawie nieograniczenie zwiększać swoje rozmiary. Sprawia to, że wprawdzie raz odessane komórki tłuszczowe nie "odrastają" ale pozostałe ( nigdy nie usuwa się z danego miejsca wszystkich) nadal mogą tyć. W efekcie miejsca, z których odessano tkankę tłuszczową nie tyle nie tyją wcale, co tyją znacznie mniej, niż inne nie operowane okolice. Może to spowodować zniekształcenie sylwetki ciała u tych pań, które po operacji znacznie zyskają na wadze.

Liposuction jest metodą likwidacji tzw. cellulitis.

Nieprawda. W niektórych przypadkach po odessaniu tkanki tłuszczowej z powierzchownej warstwy (tzw. liposuction powierzchowne) w wyniku obkurczania może dojść do poprawy wyglądu skóry jednak generalnie biorąc operacja ta pozostaje bez znaczącego wpływu na napięcie i fakturę skóry.

Liposuction wiąże się z dużym ryzykiem powikłań zakrzepowo-zatorowych.

Nieprawda. Wbrew utartemu stereotypowi umiejętnie wykonane liposuction u dobrze zakwalifikowanej pacjentki jest jedną z najbezpieczniejszych operacji kosmetycznych. Ryzyko wystąpienia groźnych powikłań zakrzepowo-zatorowych (osławione zatory tłuszczowe) szacowane jest mniej więcej na od 1:10 tysięcy do 1:100 tysięcy. Jest więc ono wielokrotnie mniejsze niż w przypadku wielu innych operacji.

Nie można odessać więcej niż 3 litry tkanki tłuszczowej.

Nieprawda. Ze względów bezpieczeństwa przyjmuje się, iż nie należy w trakcie jednej operacji przekraczać granicy 3-4 litrów. Wiadomo jednak, że możliwe jest odessanie podczas jednej "megasesji" nawet kilkunastu litrów tkanki tłuszczowej, wiąże się to zarówno z dużo większym niż przeciętne ryzykiem jak i z dużo gorszymi efektami kosmetycznymi oraz planowym przetoczeniem krwi.

40 rok życia stanowi górną granicę wiekową dla wykonywania tego typu operacji.

Nieprawda. Nie istnieje żadna ściśle określona granica wiekowa dla wykonywania tego typu zabiegów. Najczęściej operowane są młode osoby pomiędzy 18 a 50 rokiem życia. O powodzeniu operacji i jej efekcie decyduje jednak wiek biologiczny, a nie metrykalny.

Liposuction może być metodą zmniejszania piersi u kobiet.

Niezupełnie. Liposuction jest bardzo często wykorzystywane jako element pomocniczy przy operacjach zmniejszania piersi u kobiet zarówno do usuwania tkanek jak i modelowania ich kształtu zwłaszcza w bocznych częściach klatki piersiowej (ok. pachowe). Zmniejszenie piersi u kobiet za pomocą samego liposuction daje złe wyniki kosmetyczne - znaczny nadmiar skóry nie ulega obkurczeniu, co powoduje, że piersi są niejednokrotnie bardziej obwisłe niż przed operacją. Ponadto w wielu przypadkach, w których piersi zbudowane są głównie z tkanki gruczołowej, a nie tłuszczowej, efekt odsysania jest niewielki.

Moja koleżanka po operacji odsysania tkanki tłuszczowej stracila w obwodzie kilkanaście centymetrów.

Raczej nie. Obwód kończyny zależy nie tylko od nadmiaru tkanki tłuszczowej, ale również od obecności innych tkanek takich jak, kości i mięśnie. Po liposuction zmienia się przede wszystkim kształt (kontur) kończyny, a nie jej obwód. Najczęściej, w zależności od budowy ciała w obwodzie traci się kilka (4-6) cm, rzadziej 6-8 cm. Utrata ponad 10 cm jest na ogół związana z odessaniem znacznych ilości tkanki tłuszczowej (ponad 4-5 l) i wbrew pozorom przynosi złe efekty.

Dolegliwości bólowe po liposuction są znaczne i długotrwałe.

Nieprawda. Oczywiście, że trzeba się liczyć z pewnymi dolegliwościami bólowymi. Większość pacjentek porównuje je do tych jakie towarzyszą zakwasom mięśniowym po intensywnym wysiłku. Dolegliwości takie nie są na ogół duże, ich charakterystyczną cechą jest nasilanie się przy gwałtownych ruchach i dotyku operowanych okolic oraz stopniowe ustępowanie w ciągu kilku dni po zabiegu. W większości przypadków po upływie tygodnia od operacji ból nie stanowi czynnika ograniczającego normalną aktywność.

Noszenie specjalnego ubranka pooperacyjnego jest długotrwałe i uciążliwe.

Nieprawda. Ubranko takie jest komfortowe i w miarę eleganckie. Przez pierwszy tydzień po operacji nosi się je dzień i noc, a następnie tylko w ciągu dnia przez następne 2-3 tygodnie. Dzięki odpowiedniemu splotowi dzianiny, z której jest uszyte, ubranko wspomaga proces gojenia i zapobiega nadmiernym obrzękom. Jest ono również na tyle przewiewne, że nie powoduje pocenia się skóry.

Najlepsze jest liposuction ultradźwiękowe.

Nieprawda. Z licznych badań klinicznych wynika, że liposuction ultradżwiękowe nie ma żadnej przewagi nad tradycyjnym pod względem osiąganych rezultatów. Prawdą jest natomiast, że w okolicach, w których tkanka tłuszczowa poprzerastana jest zbitą tkanką łączną lub gruczołową, np. plecy czy piersi, liposuction ultradźwiękowe jest łatwiejsze do wykonania.

Fakty mniej znane
  • Liposuction jest bardzo uniwersalną techniką operacyjną znajdującą zastosowanie nie tylko w chirurgii estetycznej. Wykorzystywane jest ono również w leczeniu ginekomastii (przerost gruczołów sutkowych u mężczyzn), leczeniu obrzęków limfatycznych jak równieź usuwaniu ziarniniaków spowodowanych wstrzyknięciem silikonu lub parafiny (kiedyś zabiegi takie wykonywane były w celu powiększania piersi)
  • Liposuction jest jedną z 2 najczęściej wykonywanych na świecie operacji. Tylko w samych Stanach Zjednoczonych przeprowadza się ok. 400 tysięcy takich procedur rocznie.
  • Powszechnie przyjmuje się, że twórcą idei liposuction był Dujarrier. Po raz pierwszy wykonał on tę operację w 1921 roku, usiłując usunąć tkankę tłuszczową wokół kolan u młodej baletnicy. Zabieg zakończył komplikacjami, co powstrzymało rozwój tej metody na wiele lat. Współczesna era liposuction przypada na lata 70-te i 80-te ubiegłego stulecia i jest związana z takimi nazwiskami jak Schruddle, Fischer, Meyer i Illouz. Co ciekawe w przypadku Yvesa-Gerarda Illouza historia zatoczyła koło i powróciła do gwiazd sceny, tym razem filmowej. Ze względu na romantyczne zabarwienie tej opowieści pozwolę sobie przytoczyć ją tak, jaką opisał ją sam Illouz:

"Liposuction zostało odkryte przeze mnie w 1977 roku z powodu historii miłosnej. Moja bardzo bliska przyjaciółka będąca znaną francuską gwiazdą filmową zapytała, czy nie mógłbym usunąć jej dużego tłuszczaka z pleców bez pozostawienia długiej blizny, widocznej w dekolcie wieczorowej sukni. Wyjaśniłem jej, że wycięcie tłuszczaka pozostawi bliznę długości równej jego średnicy. Z rozbrajającym uśmiechem poprosiła mnie wówczas żebym się jeszcze nad tym zastanowił. Myślałem o wszystkim, co wiem na temat tkanki tłuszczowej, dopóki do głowy nie przyszedł mi pewien pomysł. Dlaczego po prostu nie oddesać tłuszczu? Tak oto w czerwcu 1997 roku narodziło się liposuction"

powrót góra